VIET NAM HEROES & HEROINES
 
 

Mt xin ra sch nc th,
Hai xin em li nghim xa h Hng
Ba ko oan c lng chng,
Bn xin vn vn s công lênh ny !


F
oremost, I will avenge my country,
S
econd, I will restore the Hung lineage,
T
hird, I will avenge the death of my husband,
L
astly, I vow that these goals will be accomplished.

Trng
Trc
Source: Thien Nam Ngu Luc, 17th century
Tôi mun ci cn gi mnh, p lung sng d, chm c knh bin khi, nh ui quân Ngô, ginh li giang sn, ci ch nô l, ch tôi không chu khom lng lm t thip ngi.

I
want to track storms, ride hazardous waves, hunt sharks in the open sea, expel the invaders (Chinese), restore the country, untie servitude, and never descend to be someone's concubine.

Triu Th Trinh

Source: Viet Su Thong Giam Cuong Muc
Cc cuc Khi ngha tiêu biu chng Trung Quc xâm lc th k 1-10
Nm H Tên; Quê qun; Công trng ch yu
40-43 Hai B Trng Ht Môn Mê Linh (Vnh Ph), chng Ðông Hn, lnh o nhân dân Giao Ch Cu Chân, Nht Nam, Hp Ph, lt ch ô h thu 65 thnh, ginh c lp, lm vua 3 nm
137-138 Khu Liên Tng Lâm (Qung Nam), chng Ðông Hn. Nhân dân qun Giao Ch, Cu Chân, hng ng ni dy t thnh git Trng Li
157-160 Chu Ðt C Phong (Thanh Ha), chng Ðông Hn. Nhân dân qun Nht Nam hng ng ph qun tr T Ph, git Thi Th Ngh Thc
178-181 Lng Long Giao Ch, chng Ðông Hn. Nhân dân Giao Ch, Hp Ph, Ô H, Cu Chân, Nht Nam, ni dy nh chim cc qun huyn
248 B Triu ni Linh Sn (Thanh Ha), chng Ngô, lnh o nhân dân qun Cu Chân, Giao Ch, cng anh l Triu Quc Ðt nh chim cc thnh, p, huyn
299-319 Triu Ch Cu Chân chng Ðông Tn, ni dy vây quân thnh nh ui Thi Th
319-323 Lng Thc Tân Xng (Vnh Ph) chng Ðông Tn nh chim Châu Tr Long Biên
468-485 L trng Nhân v L Thc Hin Giao Châu chng Tng. Ni dy git ht thuc h, tng s ca Th S, ginh c lp gn 30 nm
542-548 L Bôn chng Lng, lnh o nhân dân Châu Giao ni dy chim thnh Long Biên, ginh c lp 6 nm xây dng nh nc Vn Xuân hiu l L Nam Ð
548-602 Triu Quang Phc m D Trch (Hi Hng) chng Lng, nh ui quân xâm luc thu thnh Long Biên, bo v c lp 52 nm (550-602)
687 L T Tin v Ðinh Kin Giao Châu chng Ðng, nh ph ph thnh Tng Bnh, git quan li ô h l Lu Din Hu.
722 Mai Thc Loan ni Hng Sn (Ngh Tnh) chng Ðng, liên kt vi 32 Châu K My (thiu s). Nhân dân Lâm p (Chiêm Thnh), Chân Lp (Campuchia), Kim Lân (M Lai), nh chim tr s Tng Bnh
766-798 Phng Hng cng em l Phng Hi Ðng Lâm (H Sn Bnh) chng Ðng, chim Ðng Lâm, Phong Châu, chim ph thnh Tng Bnh
803 Vng Qu Nguyên lnh o quân s Ba Thnh (H Ni) chng Ðng nh ui quan li
819-820 Dng Thanh Giao Châu (Ngh Tnh) chng Ðng, nh chim ph thnh, git cht quan li l Tng C
906-930 H Khc: Khc Tha D, Khc Ho, Khc Tha M, Hng Châu (Hi Hng) chng Ðng, nh chim thnh Tng Bnh, lt ch ô h ginh c lp 24 nm
931-937 Dng Ðnh Ngh i Châu (Thanh Ha) chng Nam Hn, chim thnh Ði La, git cht tng gic l Trnh Bo, bo v c lp
938 Ngô Quyn i ph quân Nam Hn trên sông Bch Ðng, git cht tng gic l Hong Tho, m u thi ky` c lp lâu di

Nam Quc sn h Nam Ð c
tit nhiên nh phn ti thiên th
nh h nghch l lai xâm phm
nh ng hnh khan th bi h


In 1076, at the Nhu Nguyet river, during the battle with the Sung, Ly Thuong Kiet composed a poem and had it recited during the night to his soldiers and making them believe that the river god was speaking. Their morale was higher than ever, Ly army repelled the attackers.

Over the southern mountains and rivers,
the Emperor of the South shall reign,
T
his was written down in the Book of Heaven.
H
ow dare those barbarians invade our soil?
T
hey will surely meet with defeat.

L Thng Kit
 

In late 1287 at the Hoa river, Kien An province, THD publicly swore oath before launching a big offensive against the Mongols. Omar (O Ma Nhi), the Mongol general was taken prisoner. Toghan (Thoat Hoan), son of Kublai was hurriedly withdrew.

If the Mongols are not defeated, we will not retreat.

Trn Hng
Ðo
 

Danh Nhân Danh Tng thi Trn
Nm H Tên Tc phong Quê qun Công trng Ch yu
1193-1264 Trn Th Ð Thng Quc Thi S Tc Mc Nam H T chc vng triu
1231-1300 Trn Quc Tun Hng Ðo Ði Vng Quc Công Tc Mc Nam H Lnh o nhân dân chng quân Nguyên-Mông (1284-1288)
?-1291 Trn Quang Khi Chiêu Minh Ði Vng Thng Tng Thng Long Chng Dng, Hm T (1285)
1253-1330 Trn Nht Dut Chiêu Vn Vng T Thanh Thi S Thng Long Chn gic Nguyên Tuyên Quang, Ngh An, Hm T (1285)
?-1339 Trn Khan Du Nhân Hu Vng Phiên Ky Tng Quân Chi Linh Hi Hng Ph tan on thuyn lng gic Vn Ðôn (1288)
1255-1330 Phm Ng Lo Diên Suy Thng Tng Quân An Thi Hi Hng Ðnh bi ch Vn Kip & Bch Ðng
? Nguyn Khoi Lit Hu Tng Quân Hi Hng Tây Kt (1285) & Bch Ðng (1288)
?-1285 Trn Bnh Trng Bo Ngha Vng Tng Tiên Phong ? Anh dng hy sinh chn gic sông Thiên Mc
?-1285 Trn Quc Ton Hoi Vn Hu Nam H Trn Chng Dng, hy sinh trong trn Nh Nguyt
?-1285 H Ðc Phu Ðao T Qung Ha Vnh Ph Lnh o nhân dân thiu s hy sinh Qung Ha
?-1330 Ð Khc Chung Ðai Hanh Khiên ? Chng quân Nguyên ln 2 (1285)
? Yt Kiêu Gia tng ca Trn  Hng Ðo Gia Lc Hi Hng Nhiu chin công chng quân Nguyên xâm lc
? D Tng Gia tng ca Trn  Hng Ðo Gia Lc Hi Hng Nhiu chin công chng quân Nguyên xâm lc
? Phm S Mnh Nh th - Nhap Noi Hanh Khiên Kinh Môn Hi Hng Tc phm vn th. Ði s sang nh Nguyên (1345)
?-1354 Trng Hn Siêu Nh th - Tham Tri Chinh S Gia Khanh Ninh Bnh Tc phm vn th
? Nguyn Thuyên Nh th Ha Ho Vnh Ph Tc phm vn th ch Nôm
Binh Ngo Dai Cao
(Great Proclamation on the Victory over China, 14th Century)

Our nation Dai Viet was established long ago as an independent nation with its own civilisation. Our borders with China have been drawn. Our customs and traditions are different from those of the foreign country to the North. The Dinh, Le, Ly, Tran dynasties have established our nation's independence concurrently with those of the Han, Tang, Sung, and Yuan in China. Our nation has sometimes been weak and sometimes powerful, but at no time have we suffered from a lack of heroes.

Nguyn Tri

Loi du tuong si (Military persuasion)

Ðnh cho di tc
Ðnh cho rng en
Ðnh cho n chch luân bt phn
Ðnh cho n phin gip bt hon
Ðnh cho s tri nam quc anh hng chi hu ch

Fight, so our hair can grow
Fight, so our teeth can be black*
Fight, so the enemy's moral contradict within
Fight, so the enemy has no way out
Fight, because it's our birth-right.

Quang Trung
 

* Despite thousand years of Chinese occupation and their attempts to force the Vietnamese to adopt Chinese customs, the Vietnamese refused to stop blackening their teeth, a symbol of cultural and ethnic distinction. The process involved a mixing of sap of the Lac tree with lemon. A folk song sums up the old feminine beauty standards : " I love your rooster tail hairdo, charming speech, dimpled cheeks, and glossy blackened teeth exceed jet in their beauty ".