VIET NAM HEROES & HEROINES | |
|
Mt
xin ra
sch
nc
th,
Hai xin em li nghim xa h Hng Ba ko oan c lng chng, Bn xin vn vn s công lênh ny ! Foremost, I will avenge my country, Second, I will restore the Hung lineage, Third, I will avenge the death of my husband, Lastly, I vow that these goals will be accomplished. Trng Trc Source: Thien Nam Ngu Luc, 17th century |
Tôi mun
ci
cn
gi
mnh,
p
lung
sng
d,
chm
c
knh
bin
khi,
nh
ui
quân Ngô, ginh
li
giang sn,
ci
ch
nô l,
ch
tôi không chu
khom lng
lm
t
thip
ngi.
I want to track storms, ride hazardous waves, hunt sharks in the open sea, expel the invaders (Chinese), restore the country, untie servitude, and never descend to be someone's concubine. Triu Th Trinh Source: Viet Su Thong Giam Cuong Muc |
Cc cuc Khi ngha tiêu biu chng Trung Quc xâm lc th k 1-10 | |
Nm | H Tên; Quê qun; Công trng ch yu |
40-43 | Hai B Trng Ht Môn Mê Linh (Vnh Ph), chng Ðông Hn, lnh o nhân dân Giao Ch Cu Chân, Nht Nam, Hp Ph, lt ch ô h thu 65 thnh, ginh c lp, lm vua 3 nm |
137-138 | Khu Liên Tng Lâm (Qung Nam), chng Ðông Hn. Nhân dân qun Giao Ch, Cu Chân, hng ng ni dy t thnh git Trng Li |
157-160 | Chu Ðt C Phong (Thanh Ha), chng Ðông Hn. Nhân dân qun Nht Nam hng ng ph qun tr T Ph, git Thi Th Ngh Thc |
178-181 | Lng Long Giao Ch, chng Ðông Hn. Nhân dân Giao Ch, Hp Ph, Ô H, Cu Chân, Nht Nam, ni dy nh chim cc qun huyn |
248 | B Triu ni Linh Sn (Thanh Ha), chng Ngô, lnh o nhân dân qun Cu Chân, Giao Ch, cng anh l Triu Quc Ðt nh chim cc thnh, p, huyn |
299-319 | Triu Ch Cu Chân chng Ðông Tn, ni dy vây quân thnh nh ui Thi Th |
319-323 | Lng Thc Tân Xng (Vnh Ph) chng Ðông Tn nh chim Châu Tr Long Biên |
468-485 | L trng Nhân v L Thc Hin Giao Châu chng Tng. Ni dy git ht thuc h, tng s ca Th S, ginh c lp gn 30 nm |
542-548 | L Bôn chng Lng, lnh o nhân dân Châu Giao ni dy chim thnh Long Biên, ginh c lp 6 nm xây dng nh nc Vn Xuân hiu l L Nam Ð |
548-602 | Triu Quang Phc m D Trch (Hi Hng) chng Lng, nh ui quân xâm luc thu thnh Long Biên, bo v c lp 52 nm (550-602) |
687 | L T Tin v Ðinh Kin Giao Châu chng Ðng, nh ph ph thnh Tng Bnh, git quan li ô h l Lu Din Hu. |
722 | Mai Thc Loan ni Hng Sn (Ngh Tnh) chng Ðng, liên kt vi 32 Châu K My (thiu s). Nhân dân Lâm p (Chiêm Thnh), Chân Lp (Campuchia), Kim Lân (M Lai), nh chim tr s Tng Bnh |
766-798 | Phng Hng cng em l Phng Hi Ðng Lâm (H Sn Bnh) chng Ðng, chim Ðng Lâm, Phong Châu, chim ph thnh Tng Bnh |
803 | Vng Qu Nguyên lnh o quân s Ba Thnh (H Ni) chng Ðng nh ui quan li |
819-820 | Dng Thanh Giao Châu (Ngh Tnh) chng Ðng, nh chim ph thnh, git cht quan li l Tng C |
906-930 | H Khc: Khc Tha D, Khc Ho, Khc Tha M, Hng Châu (Hi Hng) chng Ðng, nh chim thnh Tng Bnh, lt ch ô h ginh c lp 24 nm |
931-937 | Dng Ðnh Ngh i Châu (Thanh Ha) chng Nam Hn, chim thnh Ði La, git cht tng gic l Trnh Bo, bo v c lp |
938 | Ngô Quyn i ph quân Nam Hn trên sông Bch Ðng, git cht tng gic l Hong Tho, m u thi ky` c lp lâu di |
Nam Quc
sn
h
Nam Ð
c
tit nhiên nh phn ti thiên th nh h nghch l lai xâm phm nh ng hnh khan th bi h In 1076, at the Nhu Nguyet river, during the battle with the Sung, Ly Thuong Kiet composed a poem and had it recited during the night to his soldiers and making them believe that the river god was speaking. Their morale was higher than ever, Ly army repelled the attackers.
Over the southern mountains and rivers, |
In late 1287 at the Hoa river, Kien An province, THD publicly swore oath
before launching a big offensive against the Mongols. Omar (O Ma Nhi), the
Mongol general was taken prisoner. Toghan (Thoat Hoan), son of Kublai was
hurriedly withdrew.
If the Mongols are not defeated, we will not retreat. |
Danh Nhân Danh Tng thi Trn | ||||
Nm | H Tên | Tc phong | Quê qun | Công trng Ch yu |
1193-1264 | Trn Th Ð | Thng Quc Thi S | Tc Mc Nam H | T chc vng triu |
1231-1300 | Trn Quc Tun | Hng Ðo Ði Vng Quc Công | Tc Mc Nam H | Lnh o nhân dân chng quân Nguyên-Mông (1284-1288) |
?-1291 | Trn Quang Khi | Chiêu Minh Ði Vng Thng Tng | Thng Long | Chng Dng, Hm T (1285) |
1253-1330 | Trn Nht Dut | Chiêu Vn Vng T Thanh Thi S | Thng Long | Chn gic Nguyên Tuyên Quang, Ngh An, Hm T (1285) |
?-1339 | Trn Khan Du | Nhân Hu Vng Phiên Ky Tng Quân | Chi Linh Hi Hng | Ph tan on thuyn lng gic Vn Ðôn (1288) |
1255-1330 | Phm Ng Lo | Diên Suy Thng Tng Quân | An Thi Hi Hng | Ðnh bi ch Vn Kip & Bch Ðng |
? | Nguyn Khoi | Lit Hu Tng Quân | Hi Hng | Tây Kt (1285) & Bch Ðng (1288) |
?-1285 | Trn Bnh Trng | Bo Ngha Vng Tng Tiên Phong | ? | Anh dng hy sinh chn gic sông Thiên Mc |
?-1285 | Trn Quc Ton | Hoi Vn Hu | Nam H | Trn Chng Dng, hy sinh trong trn Nh Nguyt |
?-1285 | H Ðc | Phu Ðao T | Qung Ha Vnh Ph | Lnh o nhân dân thiu s hy sinh Qung Ha |
?-1330 | Ð Khc Chung | Ðai Hanh Khiên | ? | Chng quân Nguyên ln 2 (1285) |
? | Yt Kiêu | Gia tng ca Trn Hng Ðo | Gia Lc Hi Hng | Nhiu chin công chng quân Nguyên xâm lc |
? | D Tng | Gia tng ca Trn Hng Ðo | Gia Lc Hi Hng | Nhiu chin công chng quân Nguyên xâm lc |
? | Phm S Mnh | Nh th - Nhap Noi Hanh Khiên | Kinh Môn Hi Hng | Tc phm vn th. Ði s sang nh Nguyên (1345) |
?-1354 | Trng Hn Siêu | Nh th - Tham Tri Chinh S | Gia Khanh Ninh Bnh | Tc phm vn th |
? | Nguyn Thuyên | Nh th | Ha Ho Vnh Ph | Tc phm vn th ch Nôm |
Binh Ngo Dai Cao (Great Proclamation on the Victory over China, 14th Century)
Our nation Dai Viet was established long ago as an independent
nation with its own civilisation. Our borders with China have been drawn.
Our customs and traditions are different from those of the foreign country
to the North. The Dinh, Le, Ly, Tran dynasties have established our
nation's independence concurrently with those of the Han, Tang, Sung, and
Yuan in China. Our nation has sometimes been weak and sometimes powerful,
but at no time have we suffered from a lack of heroes.
|
Loi du tuong si (Military persuasion)
Ðnh
cho
di
tc
Quang Trung
* Despite thousand years of Chinese occupation and their attempts to force the Vietnamese to adopt Chinese customs, the Vietnamese refused to stop blackening their teeth, a symbol of cultural and ethnic distinction. The process involved a mixing of sap of the Lac tree with lemon. A folk song sums up the old feminine beauty standards : " I love your rooster tail hairdo, charming speech, dimpled cheeks, and glossy blackened teeth exceed jet in their beauty ". |