Bài Diễn Văn Hay Nhất Thiên Niên Kỷ

 Trong cuộc tuyển lựa bài diễn văn hay nhất thiên niên kỷ, William Safire của báo The New York Times đă quyết định chọn bài của George Graham Vest, vị luật sư của chủ nhân con chó bị người hàng xóm giết, đă nói trước ṭa như sau :

Thưa quư ngài Hội Thẩm,

Người bạn tốt nhất mà con người có được trên thế giới này có thể một ngày nào đó hóa ra kẻ thù và quay ra chống lại ta.

Con cái mà ta nuôi dưỡng với t́nh yêu thương hết mực rồi ra có thể là một lũ vô ơn.

Những người gần gũi, thân thiết ta nhất, những người ta gửi gấm hạnh phúc và danh dự,... có thể trở thành kẻ phản bội, phụ bạc ḷng tin cậy và sự trung thành.

Tiền bạc mà con người có được, rồi sẽ mất đi.  Nó mất đi đúng vào lúc ta cần đến nó nhất.

Tiếng tăm của con người cũng có thể tiêu tan trong phút chốc bởi một hành động dại một giờ.

Những kẻ phủ phục tôn vinh ta khi ta thành đạt có thể sẽ là những kẻ đầu tiên ném đá vào ta khi ta sa cơ.

Duy có một sinh vật bạn hoàn toàn không vụ lợi mà con người có được trong thế giới ích kỷ này, sinh vật bạn không bao giờ bỏ rơi ta, không bao giờ tỏ ra vô ơn hay tráo trở, đó là con chó của ta.

Con chó của ta luôn ở bên cạnh ta trong phú quư cũng như lúc bần hàn, khi khoẻ mạnh lẫn lúc ốm đau.

Nó ngủ trên nền đất lạnh, dù gió đông cắt da cắt thịt hay băo tuyết lấp vùi, miễn sao được cận kề bên chủ là được.

Nó hôn bàn tay ta dù khi ta không c̣n thức ăn ǵ cho nó.

Nó liếm vết thương của ta và những trầy xước mà ta hứng chịu khi va chạm với cuộc đời tàn bạo này.

Nó canh gác giấc ngủ của ta như thể ta là một ông hoàng dù ta có là một gă ăn mày.

Dù khi ta đă tán gia bại sản, thân tàn danh liệt, th́ vẫn c̣n con chó trung thành với t́nh yêu nó dành cho ta như thái dương trên bầu trời.

Nếu chẳng may mà số phận đá ta ra ŕa xă hội, không bạn bè, vôgia cư, th́ con chó trung thành chỉ xin ta một ân huệ là cho nó được đồng hành, cho nó được làm kẻ bảo vệ ta trước hiểm nguy, giúp ta chống lại kẻ thù.

Và một khi tṛ đời hạ màn, thần chết đến rước linh hồn ta đi, để lại thân xác ta trong ḷng đất lạnh, th́ khi ấy, khi tất cả thân bằng quyến thuộc đă phủi tay sau nắm đất cuối cùng và quay đi để sống tiếp cuộc đời của họ, th́ khi ấy, vẫn c̣n bên nấm mồ ta, con chó cao thượng của ta nằm gục mơm giữa hai chân trước, đôi mắt ướt buồn vẫn mở to cảnh giác, trung thành và chân thật, ngay cả khi ta đă... chết rồi.